تاثیر چشمگیر «آب سرد» بر سلامت سلول‌های بدن
پژوهشگران دانشگاه اتاوا در کانادا از ۱۰ مرد جوان سالم خواستند روزانه به مدت ۱ ساعت در شرایط آزمایشگاهی در آب سرد شنا کنند. آن‌ها از نمونه‌های خون استفاده کردند تا واکنش بدن در سطح سلولی را بررسی کنند.
پس از یک هفته، نشانه‌هایی از افزایش فعالیت «اتوفاژی» (فرآیند سالم بازیافت سلولی که مواد زائد را پاک‌سازی می‌کند) در بدن داوطلبان مشاهده شد. افزون بر آن، نشانه‌های «آپوپتوزیس» (مرگ یا زوال سلولی برنامه‌ریزی‌شده) و التهاب که ابتدای هفته افزایش یافته بودند، کاهش یافتند.
پژوهشگران علاوه بر واکنش سلولی، دمای مرکزی بدن را هم زیر نظر داشتند. فرضیه محققان اینست که غوطه‌وری مداوم در آب سرد می‌تواند واکنش بدن به استرس‌های محیطی (در این‌جا دمای پایین) را بهبود ببخشد. در این مورد خاص، واکنش کلیدی بدن یعنی اتوفاژی محافظتی‌تر عمل کرده است.
گلن کِنی، فیزیولوژیست دانشگاه اتاوا می‌گوید:
«ما از اینکه بدن چقدر سریع خود را تطبیق می‌دهد، شگفت‌زده شدیم. قرار گرفتن در معرض سرما ممکن است به پیشگیری از بیماری‌ها کمک کرده و حتی روند پیری را در سطح سلولی کندتر کند، شبیه یک تعمیر و تنظیم برای ساختار بدن.»
در آغاز، قرار گرفتن در معرض آب سرد (با دمای ۱۴ درجه سانتی‌گراد) موجب بی‌نظمی در فرآیندهای اتوفاژی و افزایش آپاپتوزیس شد، اما در ادامه هفته، این واکنش‌ها متعادل‌تر و مفیدتر شدند.
این موضوع نشان می‌دهد بدن به زمان نیاز دارد تا با شرایط سازگار شود، اما این سازگاری زمان زیادی نمی‌برد. درواقع، بدن از حالتی که سلول‌ها را در پاسخ به سرما از بین می‌برد، به حالتی تغییر می‌یابد که در آن سلول‌ها را ترمیم می‌کند.
کِلی کینگ، فیزیولوژیست دیگری از همین دانشگاه می‌گوید:
«در پایان دوره خوگرفتگی، بهبود چشم‌گیری در تحمل سلولی بدن نسبت به سرما مشاهده کردیم. این یافته نشان می‌دهد سازگاری با سرما ممکن است به بدن کمک کند بهتر با شرایط محیطی سخت کنار بیاید.»
البته باید به محدودیت‌های قابل‌توجه این تحقیق هم اشاره کرد: نخست اینکه مطالعه فقط روی ۱۰ مرد جوان انجام شد. برای تعمیم نتایج لازمست پژوهش روی گروه‌های بزرگ‌تر و متنوع‌تری از جمله زنان تکرار شود.
همچنین این پژوهش در محیطی کاملاً کنترل‌شده صورت گرفته است. در این محیط خبری از تماس با هوای سرد و نوسانات دمایی معمولِ شنا در فضای باز نبود. تحقیقات پیشین نشان داده بودند واکنش بدن به هوای سرد با آب سرد متفاوت است و این عوامل می‌توانند بر نتایج اثرگذار باشند.
دانشمندان تاکنون هم فواید و هم مضرات احتمالی تماس با آب سرد را مطرح کرده‌اند، اما کشف جدید ممکن است فواید بلندمدتی برای سلامت ما داشته باشد، چرا که فرآیند اتوفاژی که مسئول پاک‌سازی و بازیافت سلولی است، نقش کلیدی در پیشگیری از بیماری‌ها و کاهش برخی آثار فرسایشی پیری دارد.
کنی می‌گوید: «یافته‌های ما نشان می‌دهد قرار گرفتن مکرر در معرض سرما، عملکرد اتوفاژی را به‌طور قابل‌توجهی بهبود می‌بخشد؛ مکانیسمی حیاتی برای حفاظت سلولی. این بهبود می‌تواند به سلول‌ها کمک کند بهتر با استرس کنار بیایند و ممکن است اثرات مهمی بر سلامت و طول عمر داشته باشد.»
نظر شما