غذاهای چرب پاسخ بدن به استرس را مختل می کنند

یافته‌های متفاوت تحقیقی، نشان می‌دهد که مصرف غذاهای پرچرب قبل از یک دوره استرس‌زای ذهنی می‌تواند اکسیژن‌رسانی مغز را کاهش دهد و باعث عملکرد ضعیف‌تر عروق در بزرگسالان شود.

دکتر روزالیند بینهام، محقق دانشگاه بیرمنگام بریتانیا، توضیح داد: ما به گروهی از بزرگسالان جوان و سالم دو کروسان کره‌ای به‌عنوان صبحانه دادیم سپس از آنان خواستیم ریاضیات ذهنی انجام دهند و سرعتشان را به‌مدت ۸دقیقه افزایش دهند و به آنان وقتی پاسخ اشتباهی دریافت کردند، هشدار دادیم.

این بزرگسالان همچنین می‌توانستند خود را روی صفحه نمایش حین انجام تمرین ببینند. این آزمایش برای شبیه‌سازی استرس روزمره طراحی شده بود که ممکن است در محل کار یا خانه با آن مقابله کنیم.

زمانی که استرس داریم، چیزهای مختلفی در بدن اتفاق می‌افتد؛ ضربان قلب و فشار خون بالا می‌رود، رگ‌های خونی ما گشاد می‌شوند و جریان خون به مغز افزایش می‌یابد همچنین می‌دانیم که خاصیت ارتجاعی رگ‌های خونی ما که معیاری برای عملکرد عروق است، به‌دنبال استرس روانی کاهش می‌یابد. ما دریافتیم که مصرف غذاهای چرب در هنگام استرس ذهنی، عملکرد عروق را تا ۱.۷۴ درصد کاهش می‌دهد (که توسط اتساع با واسطه جریان بازویی، FMD اندازه‌گیری می‌شود).

نتایج تحقیقات قبلی نشان داده‌اند که کاهش یک درصدی در عملکرد عروقی منجر به افزایش ۱۳ درصدی در خطر بیماری قلبی عروقی می‌شود.

نکته مهم این است که نشان می‌دهیم این اختلال در عملکرد عروق حتی زمانی که شرکت‌کنندگان ما کروسان خورده بودند، ادامه داشت.

دانشمندان همچنان قادر به تشخیص کاهش خاصیت ارتجاعی شریانی در شرکت‌کنندگان تا ۹۰ دقیقه پس از پایان رویداد استرس‌زا بودند.

این گروه همچنین دریافت که مصرف غذاهای پرچرب باعث کاهش اکسیژن‌رسانی مغز در قشر پیش‌پیشان با اکسیژن‌رسانی کمتر (کاهش ۳۹ درصدی هموگلوبین اکسیژن‌دار) در طول استرس می‌شود در مقایسه با زمانی که شرکت‌کنندگان یک وعده غذایی کم چرب مصرف کردند. علاوه بر این، مصرف چربی تأثیر منفی بر خلق‌وخوی هم در طول دوره استرس و هم بعد از آن داشت.

جت ولدویزن ون زانتن، استاد روانشناسی بیولوژیکی در دانشگاه بیرمنگام‌ گفت: ما افراد سالم ۱۸ تا ۳۰ ساله را برای این تحقیق بررسی کردیم و مشاهده چنین تفاوت قابل توجهی در نحوه بهبود بدن آنان از استرس هنگام خوردن غذاهای چرب حیرت‌انگیز است. برای افرادی که در حال حاضر خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش می‌دهند، این اثرات می‌تواند حتی جدی‌تر باشد.

ون زانتن اظهار کرد: همه ما همیشه با استرس سر و کار داریم اما به‌ویژه برای کسانی که در مشاغل پر استرس و در معرض خطر بیماری‌های قلبی عروقی هستند، این یافته‌ها باید جدی گرفته شوند. این تحقیق می‌تواند به ما کمک کند تا تصمیماتی بگیریم که خطرات را به‌جای بدتر کردن آنها کاهش می‌دهد.

این تحقیق همچنین نشان داد که با مصرف غذاها و نوشیدنی‌های کم چرب، بهبودی افراد از استرس کمتر تحت تاثیر قرار می‌گیرد. پس از خوردن یک وعده غذایی کم چرب، استرس همچنان تأثیر منفی بر عملکرد عروق داشت اما این کاهش ۹۰ دقیقه پس از رویداد استرس‌زا به حالت عادی بازگشت.

تحقیقات بیشتر این گروه از دانشگاه بیرمنگام نشان داده است که با مصرف غذاهای «سالم‌تر»، به‌ویژه غذاهای غنی از پلی‌فنول‌ها، مانند کاکائو، انواع توت‌ها، انگور، سیب و سایر میوه‌ها و سبزیجات، می‌توان از این اختلال در عملکرد عروقی به‌طور کامل جلوگیری کرد.

دکتر کاتارینا رندیرو، استادیار علوم تغذیه در دانشگاه بیرمنگام، بیان کرد: تأثیر این غذاها حین دوره‌های استرس‌زا را نمی‌توان نادیده گرفت. به‌عنوان مثال، کاهش اکسیژن‌رسانی به مغز می‌تواند به‌طور بالقوه بر خلق‌وخو و سلامت روان تاثیر بگذارد و استرس مردم را بیشتر کند. از سوی دیگر، می‌تواند بر عملکرد شناختی و توانایی افراد برای انجام همان وظیفه‌ای که در مورد آن استرس دارند، مانند مصاحبه، امتحان، یا یک جلسه کاری تاثیر بگذارد. این چیزی است که ما می‌خواهیم در آینده در مورد آن تحقیقات بیشتری انجام دهیم.

رندیرو افزود: نتایج تحقیقات ما نشان می‌دهد که انتخاب‌های غذایی نزدیک دوره‌های استرس‌زا می‌تواند اثرات استرس را بر سیستم قلبی عروقی ما تشدید کند یا از آن محافظت کند. خبر خوب این است که ما می‌توانیم کاری در این زمینه انجام دهیم.

وی خاطرنشان کرد: ما می‌دانیم که وقتی افراد استرس دارند، به سمت غذاهای پرچرب گرایش پیدا می‌کنند، یا به این دلیل که در صورت کمبود زمان این گزینه راحت‌تر است یا به‌عنوان درمانی برای مقابله با استرس. اما با این کار واکنش جسمانی و روانی خود را به استرس بدتر می‌کنند. با انتخاب غذاهای کم چرب، آنان می‌توانند موقعیت خود را برای مقابله موثرتر با استرس ایجاد کنند.

روزالیند بینهام نتیجه‌گیری کرد: در حال حاضر جهان مکانی فوق‌العاده استرس‌زا است و حتی بدون عوامل بیرونی مانند جنگ یا بحران هزینه زندگی، استرس چیزی است که همه ما باید با آن مقابله کنیم. بنابراین، دفعه بعد که در یک جلسه بزرگ هستید یا در یک مصاحبه شغلی شرکت می‌کنید، ممکن است سعی کنید در مقابل بیسکویت‌های رایگان مقاومت کنید و به‌جای آن به سراغ خوردن انواع توت‌ها بروید. شاید متوجه شوید که احساس آرامش بیشتری پیدا می‌کنید و می‌توانید کمی بهتر با استرس کنار بیایید.

یافته‌های این تحقیق به‌تازگی در مجله Frontiers in Nutrition and Nutrients منتشر شده است.