خطرات مرگباری که فضانوردان «پولاریس داون» را تهدید می‌کنند
ماموریت «پولاریس داون» یک گام بزرگ و تاریخ‌ساز برای شرکت «اسپیس‌ایکس» است اما خدمه ماموریت باید منتظر پیامدهایی باشند که احتمال دارد در فضا با آنها روبه‌رو شوند.
برای اولین بار در تاریخ، دو فضانورد غیر نظامی از یک فضاپیمای تجاری به پیاده‌روی فضایی خواهند پرداخت.
به نقل از دیلی میل، ماموریت «پولاریس داون»(Polaris Dawn) شرکت «اسپیس‌ایکس»(SpaceX) نخستین نمونه در نوع خود است که چهار فضانورد خصوصی را تا فاصله‌ای بیشتر از آنچه بشر از زمان ماموریت‌های «آپولو» طی دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ پیموده است، به فضا می‌برد.
در روز سوم ماموریت، دو نفر از خدمه به خلاء فضا وارد خواهند شد. این اولین باری است که یک شرکت تجاری فضایی برای پیاده‌روی فضایی اقدام می‌کند.
کارشناسان ایمنی پروازهای فضایی هشدار داده‌اند که خدمه با خطرات بالقوه مرگبار قرار گرفتن در معرض تشعشعات و تغییرات سریع فشار روبه‌رو خواهند شد. این خطرات می‌توانند به بروز بیماری‌های تهدیدکننده زندگی منجر شوند.
مشکلات دیگری نیز وجود دارند؛ از جمله این که کپسول قفل هوا ندارد و خدمه ماموریت قرار است لباس‌های فضایی را بپوشند که هرگز در فضا آزمایش نشده‌اند.
ماموریت پولاریس داون اوایل روز ۱۰ سپتامبر در ساعت ۵:۲۳ بامداد به وقت منطقه زمانی شرقی از مجتمع پرتاب 39A در مرکز فضایی کندی ناسا با یک موشک «فالکون ۹»(Falcon 9) بلند شد.
پولاریس داون «جرد آیزاکمن»(Jared Isaacman) کارآفرین و میلیاردر حوزه فناوری و فرمانده ماموریت، «اسکات پوتیت»(Scott Poteet) سرهنگ بازنشسته نیروی هوایی آمریکا و خلبان ماموریت، «سارا گیلیس»(Sarah Gillis) و «آنا منون»(Anna Menon) مهندسان ارشد عملیات فضایی در اسپیس‌ایکس و متخصصان ماموریت را به فضا برد.
پیاده‌روی فضایی دو ساعته پس از ورود کپسول حامل خدمه به ارتفاع تقریبا ۴۳۰ مایلی در روز سوم ماموریت انجام خواهد شد.
وقتی یک فضانورد «ایستگاه فضایی بین‌المللی» پیاده‌روی فضایی انجام می‌دهد، لباس‌های خود را می‌پوشد و سپس به یک اتاق دربسته وارد می‌شود که پیش از باز شدن دریچه، هوا از آن بیرون می‌رود. این کار به فضانورد امکان می‌دهد تا به طور ایمن از محیط تحت فشار داخل ایستگاه فضایی بین‌المللی به خلاء فضا منتقل شود و بقیه قسمت‌های ایستگاه فضایی در معرض آن خلاء قرار نگیرد.
پیاده‌روی فضایی ماموریت پولاریس داون بسیار متفاوت خواهد بود. اگرچه فقط آیزاکمن و گیلیس در پیاده‌روی فضایی شرکت خواهند کرد اما دو خدمه دیگر - منون و پوتیت - نیز باید با آنها هماهنگ باشند زیرا بدون وجود قفل هوا، کل فضای داخلی کپسول دراگون در معرض خلاء فضا قرار می‌گیرد. برای تضمین ایمنی این کار، آنها باید ابتدا کل کپسول را کم‌فشار کنند و پس از اتمام پیاده‌روی فضایی، فشار داخلی آن را به حالت طبیعی برگردانند.
«لورا فورکزیک»(Laura Forczyk) مشاور مستقل صنعت فضایی در مصاحبه با دیلی میل گفت: آنها کل کپسول دراگون را تخلیه می‌کنند. این اولین باری است که چنین کاری به عمد انجام می‌شود. بنابراین، این کار مخاطره‌آمیز است اما آنها به قدری اقدامات احتیاطی گوناگون دارند که این کار با وجود خطرناک بودن، بیش از حد مخاطره‌آمیز نیست.
پس از پیاده‌روی فضایی، کپسول دراگون باید دوباره با هوا پر شود و دوباره تحت فشار قرار بگیرد. فورکزیک ادامه داد: اگر آن سیستم و سیستم پشتیبان کار نکنند، فضانوردان باید با لباس فضایی بازگردند و این کاری است که پیشتر انجام نشده است.
در هر حال، بسیار بعید است که هر دو سیستم از کار بیفتند. بنابراین، خطر مجبور شدن خدمه به ماندن در لباس‌های فضایی خود تا زمان بازگشت به زمین کم است. فورکزیک گفت: هنگام وقوع این نوع شرایط اضطراری، خدمه پروتکل‌هایی دارند که به آنها امکان می‌دهد تا با تخلیه کابین خدمه دراگون به زمین بازگردند.
«توماسو اسگوبا»(Tommaso Sgobba) کارشناس ایمنی پروازهای فضایی در مصاحبه با دیلی میل گفت: با وجود این، پیمایش در همه نوسانات فشار، خطرات خاص خود را به همراه خواهد داشت.
پس از اینکه فضانوردان پیاده‌روی فضایی را کامل کنند، باید به تدریج از فشار داخل لباس خود به فشار معمولی کابین برگردند. اسگوبا ادامه داد: احتمال دارد که این کار باعث «بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار» یا «بیماری رفع فشار»(Decompression sickness) منجر شود.
بیماری رفع فشار یک بیماری حاد ناشی از کاهش سریع فشار در داخل بدن است که حباب‌های نیتروژن را در جریان خون ایجاد می‌کند و در برخی موارد ممکن است کشنده باشد.
برای جلوگیری از بروز بیماری رفع فشار، کنترل‌کننده‌های پرواز یک پروتکل ۴۵ ساعته پیش‌تنفس را پیش از پیاده‌روی فضایی انجام می‌دهند. این کار به افزایش سطح اکسیژن در کابین و کاهش آهسته فشار هوا برای کمک به حذف نیتروژن از جریان خون خدمه می‌انجامد.
بیماری رفع فشار تنها بیماری نیست که خدمه باید نگران آن باشند. اسگوبا گفت: در طول پرواز فضایی، برخی از فضانوردان به بیماری حرکتی دچار می‌شوند که ممکن است به استفراغ بیانجامد؛ مگر این که شخصی قبلا به فضا رفته باشد. پیش‌بینی این که آیا خدمه پولاریس داون یکی از این افراد بدشانس خواهد بود، بسیار دشوار است.
توجه به این نکته مهم است زیرا به غیر از آیزاکمن، هیچ یک از خدمه پولاریس داون تا به حال به فضا سفر نکرده‌اند. اسگوبا اضافه کرد: اگر در حالی که لباس فضایی به تن دارید استفراغ کنید، این پایان داستان زندگی شما خواهد بود زیرا خفه می‌شوید.
بنابراین آیزاکمن و به خصوص گیلیس که اولین پرواز فضایی خود را می‌گذراند باید پیش از پوشیدن لباس‌های فضایی و خروج از کپسول دراگون مطمئن شوند که مشکل معده ندارند.
فورکزیک گفت: به طور کلی، این واقعیت که خدمه پولاریس داون غیر نظامی هستند نباید تأثیر قابل توجهی را بر ایمنی ماموریت داشته باشد. جای نگرانی نیست زیرا آنها به خوبی توسط اسپیس‌ایکس آموزش دیده‌اند.
پیاده‌روی فضایی از باز شدن دریچه تا بسته شدن آن و فشار مجدد فضاپیما حدود دو ساعت طول خواهد کشید اما آیزاکمن و گیلیس هر کدام تنها حدود ۱۵ دقیقه را بیرون از کپسول سپری خواهند کرد. آنها این کار را در حالی انجام خواهند داد که توسط لوله تأمین‌کننده اکسیژن به کپسول متصل هستند.
فورکزیک گفت: در خلاء فضا، فضانوردان برای حمایت از زندگی کاملا به لباس‌های فضایی خود متکی خواهند بود. این واقعیت که لباس‌های آنها قبلا هرگز در فضا استفاده نشده است، سطح دیگری از خطر را به همراه دارد. آنها می‌خواهند پیش از تخلیه دراگون مطمئن شوند هر لباس فضایی جدیدی که بالا می‌رود و قبلا در فضا نبوده است، به درستی کار می‌کند.
تفاوت اصلی این لباس‌ها با لباس‌های مورد استفاده فضانوردان ناسا، شکل پشتیبانی از زندگی است. فضانوردان ناسا سیستم‌های پشتیبانی از زندگی را روی پشت خود حمل می‌کنند اما لباس‌های اسپیس‌ایکس از طریق لوله متصل به کپسول فضایی، پشتیبانی حیات را فراهم می‌آورد.
فورکزیک گفت: این لباس‌ها آزمایش‌های گسترده‌ای را روی زمین پشت سر گذاشته‌اند؛ به طوری که پرتاب پولاریس داون را دو سال به تاخیر انداختند. لباس فضایی اولین دلیل تاخیر پرتاب پولاریس داون برای یک مدت طولانی بود. ابتدا انتظار می‌رفت که این ماموریت در نوامبر ۲۰۲۲ پرتاب شود.
اسگوبا معتقد است که لباس جدید، خطر بیشتری را برای ایمنی فضانوردان ایجاد نخواهد کرد. وی افزود: فناوری مورد استفاده آنها ساده‌ترین فناوری و در عین حال ایمن‌ترین است.
پیاده‌روی فضایی احتمالا خطرناک‌ترین بخش ماموریت پولاریس داون خواهد بود اما فضانوردان از همان روز اول با خطراتی روبه‌رو خواهند شد. دستیابی به ارتفاع تاریخ‌ساز ماموریت به این معناست که خدمه دراگون باید از کمربند تشعشعی خطرناک «ون آلن»(Van Allen) عبور کند.
ورود به کمربند ون آلن به این معناست که خدمه دوز سنگینی را از تشعشعات فضایی دریافت خواهند کرد. یک تخمین نشان داده که دوز دریافتی در عرض چند ساعت به اندازه تشعشع دریافت‌شده طی ۲۰ سال روی زمین است.
ناسا خاطرنشان کرده که برای محدود کردن مدت قرار گرفتن در معرض تشعشعات، پرواز سریع در این منطقه بسیار مهم خواهد بود اما خدمه پولاریس داون قرار است چندین ساعت را در تابش کشنده بگذرانند.
دوزهای بالای تشعشع فضایی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان در بلندمدت را با آسیب رساندن به DNA سلول‌های فضانوردان افزایش دهند. سلول‌ها برای ترمیم این آسیب‌ها تلاش می‌کنند و گاهی اوقات موفق می‌شوند اما وقتی DNA به درستی ترمیم نمی‌شود، می‌تواند بروز جهش‌های ژنتیکی را به همراه داشته باشد که به مرور زمان می‌توانند به سرطان منجر شوند.
همچنین، تشعشع می‌تواند سیستم قلبی-عروقی را با آسیب رساندن به قلب، سفت و باریک کردن شریان‌ها و از بین بردن سلول‌های پوشش رگ‌های خونی تغییر دهد. این آسیب‌ها در نهایت می‌توانند به بیماری‌های قلبی-عروقی منجر شوند.
تشعشع روی مغز هم تاثیر می‌گذارد. قرار گرفتن در معرض تشعشع می‌تواند مانع از تولید سلول‌های مغزی جدید شود و اختلالات شناختی و نقص حافظه را به همراه داشته باشد.
ناسا از ماموریت پولاریس داون برای بررسی تاثیر سطوح بالای تشعشعات فضایی بر سلامتی انسان استفاده خواهد کرد اما هر تاثیری که این ماموریت بر بدن خدمه داشته باشد، احتمالا سال‌ها طول می‌کشد تا ظاهر شود.
به رغم همه خطرات، اگر خدمه پولاریس داون به راحتی این ماموریت را انجام دهند، یک گام بزرگ رو به جلو برای اسپیس‌ایکس خواهند برداشت که موقعیت آنها را به عنوان یک پیشتاز در رقابت فضایی تجاری تضمین می‌کند.
نظر شما