خاص‌ترین «خارپشت» جهان که کمتر کسی آن را می‌شناسد

«حشره‌خوار راه‌راه» به گروه خارپشت‌ها تعلق دارد، اما خارهایش کاملاً اصیل نیستند؛ آن‌ها در واقع بیشتر خزهای زبری هستند که از میانشان خارهایی در پشت، گردن و ناحیه سر بیرون زده است. 

مشخصه حشره‌خوار راه‌راه (Hemicentetes semispinosus) الگوی خز راه‌راه زرد و مشکی آن است که فقط در امتداد ساحل شرقی ماداگاسکار دیده می‌شود، اما در جنگل‌های بارانی و مناطق جنگلی کوچک نزدیک مزارع برنج نیز زندگی می‌کند و حتی در برخی از مناطق مسکونی هم دیده می‌شود.

فوسا (پستاندار گوشتخوار بومی ماداگاسکار از تیره گربه‌زبادان) و خدنگ دم‌حلقه‌ای (از گوشتخواران کوچک زیرراسته گربه‌سانان) از بزرگترین دشمنان خارپشت راه‌راه هستند. بر خلاف خارپشت‌های دیگر، خارپشت راه‌راه نمی‌تواند برای حفاظت از خودش به شکل یک توپ سیخ‌دار خودش را جمع کند. اگر امکان فرار وجود نداشته باشد، خارهایش را در گردن و روی سرش سیخ می‌کند. اگر حریف عقب‌نشینی نکند، خارپشت به حمله روی می‌آورد و با سر به طرف حریف می‌پرد. خارهایش دندانه‌های کوچکی دارند و مستقیماً پوست مهاجم را سوراخ می‌کنند. جای خارهای پرتاب‌شده، خارهای جدید دوباره رشد می‌کنند، طوری که خارپشت رگه‌دار خیلی زود دوباره برای مهاجم بعدی کاملاً مجهز می‌شود. 

فقط خارهای اندام مختص تولید صدا (توسط مالش دو قسمت از بدن بهم) نمی‌توانند دوباره رشد کند. این ناحیه مشخصی از خارهای ضخیم‌تر در پشت حیوان است که می‌توان آن‌ها را به یکدیگر مالید و صداهای آرامی ایجاد کرد. با صداهای تولیدشده از این طریق، خارپشت‌های رگه‌دار در جنگل با چندین متر فاصله، با خانواده خود ارتباط برقرار می‌کنند. علاوه بر این، حس بویایی آن‌ها بسیار توسعه‌یافته است، در حالی که چشمان ریز آن‌ها بسیار کم می‌بینند. همچنین مشخص شده که خارپشت‌های راه‌راه با زبان خود صداهای کلیک‌مانند ایجاد می‌کنند تا خودشان را به سمت طنین صدایشان هدایت کنند. 

هنگام غروب، خارپشت‌های راه‌راه فعال می‌شوند، لانه‌های خود را ترک می‌کنند و به جستجوی کرم‌های خاکی و لارو حشرات میان شاخ و برگ‌های متراکم کف جنگل می‌روند. در طول یک شب، آن‌ها مقداری غذا به اندازه وزن بدنشان می‌خورند. مرحله دوم فعالیت آن‌ها، اوایل صبح است، در طول روز و شب باقیمانده، آن‌ها به صورت پراکنده فعال هستند و بیشتر اوقات بیش از حد می‌خوابند. 

انتخاب شریک در این گونه به سرعت انجام می‌شود و پس از یک مراسم بو کشیدن انجام می‌شود. بارداری ماده‌ها حدود دو ماه است، اما بر خلاف سایر خارپشت‌ها، ماده‌ها پدر بچه را از وظیفه پدری معاف نمی‌کنند. نر باید مانند ماده از بچه‌ها مراقبت کند. 

هر ماده می‌تواند تا یازده بچه به دنیا بیاورد که برای این حیوان کوچک رقم قابل‌توجهی است. با این حال، مادران خارپشت تا حدودی مجهزتر از پستانداران معمولی هستند: آن‌ها ۲۰ پستان دارند، بنابراین فضای کافی برای شیردهی دارند. بچه‌ها کور و بی‌مو به دنیا می‌آیند، به سرعت رشد می‌کنند و نخستین بار در ۹ روزگی لانه را ترک می‌کنند. در در چهار تا پنج هفتگی، بچه‌ها از نظر جنسی بالغ می‌شوند و این بلوغ بسیار زودرس است. 

خارپشت‌های رراه‌راه در فصل بارندگی تولیدمثل می‌کنند و طول بدن آن‌ها به ۱۵ سانتیمتر و وزن آن‌ها به ۲۲۰ گرم می‌رسد. تخمین زده می‌شود این حیوانات تنها حدود دو سال عمر می‌کنند. 

با بازگشت فصل خشک در ماه مه، یکی دیگر از ویژگی‌های خارپشت راه‌راه ظاهر می‌شود. دمای بدن آن‌ها تا حدی کاهش می‌یابد که کمی بالاتر از دمای محیط شود. این کار سبب صرفه‌جویی در انرژی ارزشمند آن‌ها می‌شود. با این حال، آن‌ها در یک دمای خاص، درست مانند سایر خارپشت‌ها به خواب زمستانی می‌روند.