مهمانان ناخوانده کابینتها؛ سوسکهای ضدضربه چطور در سراسر دنیا پخش شدند؟
در میان حشراتی که انسانها را سالهاست آزار دادهاند، سوسکها موردی منحصر به فرد هستند.
این مهاجمان ششپا و پرزدار، که هر چقدر هم تلاش کنید نمیمیرند، متخصص زنده ماندن در داخل خانه و مخفی شدن در لولههای آشپزخانه یا کشوهای کپکزده لقب گرفتهاند. اما آنها از کجا آمدهاند و چطور تا این حد در جهان پخش شدهاند؟
دانشمندان برای جواب به این سوال از یک مطالعه جدید ژنتیکی برای ترسیم پراکندگی سوسکها در سراسر جهان، از جنوب شرقی آسیا تا اروپا و دیگر قارهها استفاده کردند.
این یافتهها که هزاران سال از تاریخ سوسکها را در بر میگیرد، نشان میدهد که این حشرات کوچک موذی احتمالا نه به دست خودشان، بلکه توسط آدمها در سراسر جهان پراکنده شدهاند.
استفن ریچاردز، استادیار کالج پزشکی بیلور که ژنهای حشرات را مطالعه میکند، در این باره میگوید: «این فقط ماجرای یک حشره نیست. این یک داستان حشره و انسان است.»
محققان برای پژوهش خود ژنهای بیش از ۲۸۰ سوسک را از ۱۷ کشور و شش قاره تجزیه و تحلیل کردند. آنها تأیید کردند که سوسری آلمانی یا سوسک کابینت، گونهای که در سراسر جهان یافت میشود، در واقع از جنوب شرقی آسیا منشأ گرفته است و احتمالاً ۲۱۰۰ سال پیش از سرده «سوسری آسیایی» تکامل یافته است.
دانشمندان از مدت ها قبل به منشأ آسیایی سوسری آلمانی مشکوک بودند، زیرا گونههای مشابهی هنوز در آنجا زندگی میکنند. به گفته پژوهشگران، این سوسکها از دو مسیر اصلی در سراسر زمین پخش شدهاند.
گمان میرود که این سوسریها حدود ۱۲۰۰ سال پیش، شاید در سبد نان سربازها، از سمت غرب به خاورمیانه سفر کردند. بر اساس سوابق تاریخی و بازسازی دانشمندان، این سوسکها ممکن است حدود ۲۷۰ سال پیش در مسیرهای تجاری کمپانی هند شرقی هلند و بریتانیا به سمت اروپا آمده باشند.
تصور میشود اختراعاتی نظیر موتور بخار و لولهکشی داخلی احتمالاً به این حشرات کمک کرده تا بیشتر سفر کنند و در داخل خانهها جاگیر شوند.
محققان میگویند بررسی چگونگی پخش شدن سوسکها در محیطهای گوناگون در زمانهای گذشته میتواند به کنترل بهتر آفات کنونی منجر شود.
کیان تانگ، محقق مقطع فوق دکتری در دانشگاه هاروارد و نویسنده این مطالعه، در این باره میگوید: «خلاص شدن از دست سوسکهای امروزی دشوار است، زیرا آنها به سرعت در برابر آفتکشها تکامل مییابند و مقاوم میشوند.»
نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Proceedings of the National Academy of Sciences» منتشر شده است.
نظر شما